Tıbbi mümessillerde fazla çalışma – Yargıtay kararları

…Somut olayda davacı ilaç tanıtımcı lığı işinde çalışmakta olup, yapılan işin niteliği gereği çalışma saatlerini kendisi belirlediğinden, fazla çalışma yapmadığı anlaşılmakla, yerel mahkemece hatalı değerlendirme ile fazla çalışma ücretine hükmedilmesi bozmayı gerektirmiştir.
9.HD. 2010/17985 E. 2012/24356 K. 25.06.2012

…Somut olayda; davacı işçi ilaç tanıtım elemanı olarak çalışmış olup davacı şahitleri yapılan toplantılarla birlikte haftalık kırkbeş saati aşan çalışmaları açıklayan anlatımlarda bulunmuşlardır. Dosya kapsamından davacının belli bir iş programı dahilinde çalıştığı, bu programın işçi tarafından düzenlense de bu programın işveren denetiminde olduğu anlaşılmaktadır. Davacının çalışma programının haftalık kırkbeş saat olan kanuni çalışma süresinde tamamlanıp tamamlanamayacağı gerekirse konunun uzmanı bilirkişiden rapor alınarak tespit edilmeli ve dosyadaki diğer deliller de bir değerlendirmeye tabi tutularak fazla çalışma ücreti isteği yönünden bir karar verilmelidir. Ayrıca davacıya ödenmiş olan prim alacağının belirlenerek fazla çalışma ücretinde mahsubu yoluna gidilmelidir. Konuyla ilgili eksik incelemeyle sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
22.HD. 2012/16307 E. 2013/5469 K. 15.03.2013

…Davacı davalı işyerinde tıbbi mümessil olarak çalışmıştır.
Yani işyerinde ve işverenin sürekli denetimi altında bulunmamakta, yaptığı satış noktalarına göre değişen oranda prim almaktadır.
Taraflar fazla mesai hususunda tanık dinletmemişlerdir.
Davalı tanıkların beyanlarına göre çalışma süresinin haftalık 45 saati doldurmadığı açıktır.
Davacı tanıklarına gelince birinin işveren aleyhine açlığı aynı mahiyette davası bulunduğu gibi somut olarak, her türlü şüpheden uzak ve işverenin talimatıyla fazla mesai yaptığını kanıtlayan beyanlarda bulunmamışlardır.
Kaldı ki dosya içindeki belgeler ve hizmet akdinden davacının ücretinin çalışma koşullarına göre ve fazla mesai ücretlerinin de kapsamak üzere yüksek tutulduğu anlaşılmaktadır.
Davacının yasal sınırların üzerinde fazla mesai yaptığını ispatlayacak yazılı bir delilde mevcut değildir.
Tüm bu hususlar dikkate alındığında taraflarca davacının haftalık çalışma programının sunulmaması dolayısıyla günlük iş programını kendisi düzenleyen kişi konumunda bulunması, maktu ücreti yanında satış oranı üzerinden prim alınası tanıkların işverenin talimatıyla fazla mesai yapıldığı hususunu açık ve net ispatlayanınmış olması işyeri dışında mesaisini serbest tasarruf etme olanağına sahip bulunması karşısında fazla mesai ücretine hak kazanamayacağı anlaşılmaktadır.
Mahkemece yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
9.HD. 2006/9630 E. 2006/29671 K. 13.11.2006

…Somut olayda; davacı işçi ilaç tanıtım elemanı olarak çalışmış davacı tanıkları haftalık 45 saati aşan çalışmaları açıklayan anlatımlarda bulunmuşlardır.
Dosya kapsamından davacının belli bir iş programı dahilinde çalıştığı, bu programın işçi tarafından düzenlense de bu programın işveren denetiminde olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının çalışma programının haftalık 45 saat olan yasal çalışma süresinde tamamlanıp tamamlanamayacağı gerekirse konunun uzmanı bilirkişiden rapor alınarak tespit edilmeli ve dosyadaki diğer deliller de bir değerlendirmeye tabi tutularak fazla çalışma ücreti isteği yönünden bir karar verilmelidir. Konuyla ilgili eksik incelemeyle sonuca gidilmesi hatalıdır.
9.HD. 2009/33377 E. 2011/50084 K. 28.12.2011

…Davacının davalı ilaç şirketinde tıbbi mümessil olduğu, çalışma saatlerini kendinin belirleme serbestisine sahip olduğu ayrıca bu dosyada fazla çalışmayı ispat açısından sunulan araç kullanım tablolarının çalışma saatlerini kanıtlama gücü olmadığından anılan alacağın reddi gerekirken yazılı şekilde kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
9.HD. 2006/13579 E. 2006/31852 K. 04.12.2006

…Somut olayda, hükme dayanak alman bilirkişi raporunda fazla çalışma ücreti hesabı yapılırken, ayda 15 gün seyahate çıktığı, günde 3 saat fazla çalışma yaptığı kabul edilip ayda 45 saat fazla çalışmasını olduğu esas alınarak hesaplama yapılmıştır. Ancak bu sonuca ııc şekilde ulaşıldığı, davacının günlük çalışma süresinin hangi saatler arası olduğu, kaç saat ara dinlenmesi düşüldüğü, haftalık çalışına saatinin 45 saati ne şekilde aştığı açıklanmamıştır. Mahkemece, davacının fazla çalışma yaptığı sonucuna tanık ifadeleri ile ulaşıldığına göre, dinlenen tanıkların beyanları değerlendirilerek, haftalık çalışma süresinin kaç saat olduğu, haftalık 45 saati aşan fazla çalışmanın olup olmadığı, yukarıdaki esaslar doğrultusunda değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalıdır.
9.HD. 2008/10936 E. 2009/13571 K. 14.05.2009

…Mahkemece davacının satış temsilcisi olarak serbestçe çalışma zamanını belirlediği gerekçesiyle fazla çalışma ücreti isteğinin reddine karar verilmiştir.
İşverence belli bir çalışma programı verilen ve programa uygunluğu denetlenen bir çalışma sisteminde işçinin çalışma esaslarını ve sürelerini kendisinin belirlediğinden söz edilemez.
Davacıya verilen iş ve çalışma programı uzman bilirkişi tarafından değerlendirilerek dosya kapsamı da dikkate alınmak suretiyle yukarıda belirtilen ilke ve esaslar dahilinde fazla çalışma ücreti hakkı olup olmadığı belirlenmelidir.
9.HD. 2009/20228 E. 2011/46444 K. 29.11.2011

…Somut olayda davacının işverence düzenlenen aylık ziyaret programına uygun olarak çalıştığı dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Günlere göre işçinin hangi hastane ya da semtte hangi doktor veya eczacıya tanıtım yapacağı açıkça gösterilmiştir. Bu noktada işçinin çalışma saatlerini serbestçe belirleyebildiğinden söz edilemez.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda davacının aylık çalışma programının konunun uzmanı olan bilirkişi tarafından incelenmesi sonucu haftalık 45 saat olan normal çalışma süresi içinde belirtilen faaliyetin gerçekleşip gerçekleşemeyeceği belirlenmeli, mahkemece dosya içindeki delil durumu alınacak olan raporla birlikte bir değerlendirmeye tabi tutulmalı, davacı işçiye bu çalışmaları karşılığı prim adı altında ödemeler yapılıp yapılmadığı ve ödemenin fazla çalışmayı karşılayıp karşılamadığı da belirlenerek sonuca gidilmelidir.
Eksik incelemeyle karar verilmesi hatalı olup kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.
9.HD. 2008/34353 E. 2010/26081 K. 28.09 2010

…Somut olayda davacının tıbbi satış mümessili olarak çalıştığı dönem için fazla çalışma ücreti hesaplanmış ve mahkemece hüküm altına alınmıştır. Davacının günlük, haftalık varsa aylık çalışma programı getirtilmeksizin ve gerekirse konunun uzmanı bir bilirkişiden rapor alınmadan haftalık 45 saati aşan çalışmaların olup olamayacağı değerlendirilmeden isteğin kabulü hatalıdır. Yine davacıya satış temsilcisi olarak çalıştığı dönemde pirim ödenip ödenmediği ve yapılan ödemelerin fazla çalışmayı karşılayıp karşılamadığı da araştırılmalıdır.
9.HD. 2010/10775 E. 2012/33642 K. 09.10.2012