Öğretmenlerde fazla mesai- Yargıtay kararları

…Davacı işçi ek ders ücreti isteğinde bulunmuş, iddiasını ispat yönünde yazılı delil sunamamıştır. Bilirkişi raporunda tanık beyanlarına itibar edilerek haftada 10 saat olarak ek ders ücrcli hesaplanmıştır. Ek ders iddiasının soyut tanık anlatımları ile kanıtlanması mümkün değildir. Ek ders ücreti ile yüzde bir fazla ödemeye dair isteklerin reddi gerekirken yazılı şekilde taleplerin kabulü de hatalı olmuştur.
9.HD. 2010/42521 E. 2013/5273 K. 12.02.2013

…Karara esas alınan bilirkişi raporunda, davacı öğretmenin haftalık vc aylık ders saati yerine diğer çalışanların tabi olduğu çalışma saatlerini açıklayan tanık beyanlarına itibar edilerek fazla çalışma alacağı belirlenmiştir.
Davacının 625 sayılı Yasaya tabi, bilgisayar öğretmeni olarak görev yaptığı, düzenlenen iş sözleşmesine göre okutacağı haftalık ders saatinin asıl görevli aylık ücreti karşılığı ve ders ücreti karşılığı olarak 15 er saat olduğu, haftalık toplam ders sayısının 30 saat olduğu anlaşılmaktadır.
Davacının yaptığı işin niteliği gereği, sözleşmede yazılı ders saatlerinden daha fazla ders verdiğinin belirlenmesi halinde, karşılığı ders ücretleri olarak talep edilebilir.
Davacının fazla mesai alacağı hakkındaki talebi açıklattırılarak, talebinin sözleşmede öngörülen ders saatinden fazla ders verdiği yönünde olması halinde, verdiği ders saatleri ve ödemeye ilişkin belgelerin getirtilerek, yapılacak inceleme sonucunda, gerekirse bilirkişi raporu alınarak ders ücreti alacağı hakkında karar verilmelidir. Talebinin ders saatine yönelik olmadığı, okulda ders vermeden kaldığı sürelere ilişkin olması halinde ise ret kararı verilmelidir.
Belirtilen hususlar araştırılmadan fazla çalışma alacağı isteğinin kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
9. HD. 2008/10828 E. 2009/37416 K. 25/12/2009

…Davacının, davalı şirket tarafından işletilen özel dersanedc öğretmen olarak çalıştığı tartışmasızdır. Dosyada mevcut sözleşmede ücretin aylık olarak kararlaştırıldığı ve haftalık yirmi saat derse girilmesinin düzenlendiği görülmektedir. Özel eğitim kuramlarında fazla çalışma yönünden ders saati ücreti esas olup fazla çalışma yapılıp yapılmadığının da buna göre belirlenmesi gerekir. Davacının ücreti karşılığı olan ders sayısından fazla derse girdiği ve ücretinin ödenmediğine yönelik bir iddiası bulunmamaktadır. Bu sebeple fazla mesai ücreti talebinin reddedilmiş olması isabetlidir. Ancak davacının ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ders dışında ne şekilde çalıştığı açıklığa kavuşturulmadan anılan alacağın kabul edilmesi ve davacının hafta içi bir gün haftalık izin kullandığı anlaşıldığından hafta tatili ücretinin hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
22.HD. 2012/14028 E. 2013/2544 K. 11.02.2013

…Dosya içeriğine göre; davacının davalıya ait özel dershanede belirli süreli iş sözleşmesi ile fizik öğretmeni olarak çalıştığı anlaşılmaktadır. Milli Eğitim Müdürlüğünce de onaylı iş sözleşmesinde ücretinin aylık olarak belirlendiği ve aylık ücretinin 20 ders saati olarak kararlaştırıldığı görülmektedir. Özel öğretim kuramlarında çalışan öğretmenlerin aylık ücreti karşılığı olan ders sayısından fazla derse girmeleri halinde fazla girdikleri ders ücretinin fazla mesai olarak değil ders ücreti olarak ödenmesi gerekir. Başka bir anlatımla özel öğretim kuramlarında aylık ücret karşılığı ders sayısından fazla derse girilmesi durumunda fazladan girilen dersin ücretine hak kazanılır. Buna göre özel öğretim kuramlarında görev yapan öğretmenlerin fazla mesai iddiaları ancak aylık ücretin karşılığından fazla derse girmeleri halinde girilen fazla derslerin ücretlerinin talep edilmesi durumunda söz konusu olabilir.
Somut olayda; davacı öğretmen aylık ücreti karşılığı ders sayısından fazla derse girdiği ve bu derslerin ücretinin ödenmediği yönünde somut olarak bir iddiada bulunmamıştır. Dolayısıyla aylık ücreti karşılığından fazla derse girildiği ve ücretinin ödenmediği iddia ve ispat edilmiş değildir. Bu durumda davacının fazla mesai ücreti talebinin reddine karar verilmesi gerekirken tanıkların belirttiği ve işyerine giriş çıkış saatleri esas alınarak hesaplanan fazla mesai ücretine hükmolunması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
22. HD. 2012/8450 F.. 2012/29316 K. 24.12.2012

…Davacı, dava dilekçesinde ileri sürdüğü günlük çalışma süresine göre fazla mesai ücreti istemiş; buna mukabil davalı işveren davacının yönetici olarak çalıştığını, günlük çalışma saatlerini belirlemeye yetkili olduğunu bu nedenle fazla mesai alacağı talep edemeyeceğini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi tarafından tanık beyanları değerlendirilerek günlük çalışma saatleri esas alınarak hesaplanan fazla mesai ücretine hükmolunmuştur.
Ne var ki, davacı, davalıya ait özel okulda okul müdürü olarak çalışmıştır. Davacının çalıştığı dönemde yürürlükte olan eski 625 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanunu’nun 22.maddesinde Özel Öğretim Kuruntunun Milli Eğitim Bakanlığına karşı sorumlu bir müdür tarafından yönetileceği, üzerinde müdürlük görevi bulunmayan kurum veya kurumlar temsilcisinin kurumun eğitim ve öğretimine ve bunlarla ilgili yönetim işlerine karışamayacağı hükme bağlanmış, 14.12.2007 günü yürürlüğe girmiş olan yeni 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanununun …maddesinde de aynı doğrultuda hükme yer verilmiştir.
Söz edilen yasaların belirtilen hükümlerine göre davalıya ait özel okulda okul müdürü olarak çalışmış olan davacının günlük çalışma saatlerini belirleme yetkisine sahip ve üst yönetici konumuna bulunduğu açıktır.
Dairemizin Kökleşmiş İçtihatları, kendi mesai saatlerinin belirlemeye yetkisine sahip olan müdür ve üst yöneticilerin günlük çalışına saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasıyla fazla mesai ücreti talep edemeyecekleri yolundadır. Davacı, kendi çalışma saatlerini belirlemeye yetkili yönetici olarak çalıştığından günlük çalışma saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasına dayanarak işverenden fazla mesai ücreti talebinde bulunması mümkün değildir.
Diğer yandan belirtmek gerekir ki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullarda aylıkla çalışan yönetici ve öğretmenlerin haftalık çalışma süreleri yasa ve Bakanlar Kurulu kararlarıyla zorunlu ders ve ek ders görevi şeklinde düzenlenerek yönetici ve öğretmenlerin maaş karşılığı okutmakla yükümlü olduğu haftalık ders saati sayısı ile maaş karşılığı dışında okutabilecekleri ek ders sayısı belirlenmiş ve okulda hafta sonlarında ve ders saatleri dışında yapılan eğitsel faaliyetlerin karşılığında ck ders ücretiyle karşılanması ön görülmüştür.
Özel öğretim kurumlarındaki eğitim ve öğretim faaliyetleri ile çalışına düzeni resmi okullardaki ilke ve kuralları tabi olup gerek eski 625 sayılı ve gerekse yeni 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Yasasında aylık ücret ile çalışan yönetici ve öğretmenlerin haftalık çalışma yükümlülüklerinin tespitinde ders ve ek ders görevi esası benimsenmiş ve anılan yasaların uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde dengi resmi okul öğretmenlerinin okutmakla yükümlü bulundukları ders ve ek ders saati sayısı kadar derse girebilecekleri şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Anılan yasa ve yönetmeliklerle getirilen kurullara göre aylık ücret karşılığı ders sayısını aşan fazla çalışmalar ek ders ücreti ile karşılandığından okullardaki yönetici ve öğretmenlerin günlük çalışma saatleri ileri sürülerek fazla mesai alacağı talep edilmesi olanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan tüm bu nedenlerle davacının günlük çalışma saatlerinin yasal sınırı aştığı iddiasına dayanan fazla mesai ücreti talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
9. HD. 2008/3780 E. 2009/37411 K. 25.12.2009

…Somut olayda; imzalı bordrolarla fazla mesaiye karşılık ödemeler yapıldığı anlaşılmaktadır. Fazla mesai adı altında yapılan ödemelerin ek ders ücreti olarak ödenen miktarı karşılayıp karşılamadığı konusunda ek bilirkişi raporu alınarak eksik varsa hüküm altına alınması gerektiği, ek ders ücretini karşıladığının anlaşılması halinde talebin reddi gerektiği halde yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
7.HD. 2013/7848 F. 2013/19848 K. 21.11.2013

…Ücretin miktarı konusu taraflar arasında çekişmelidir. Davacı, davalı şirkete ait özel dershanede matematik öğretmeni olarak ders saat ücreti 35 TL ücretle çalıştığını, bordroda gösterilen ücretin gerçeği yansıtmadığını iddia etmiştir. Davalı işveren, davacının sözleşmeye göre aylık ücret aldığını, saat ücreti karşılığı değil aylık ücret karşılığı çalıştığını savunmuştur.
Hükme esas alman bilirkişi hesap raporunda; davalı savunması doğrultusunda, davacı öğretmenin aylık ücret aldığı, bordroda gösterilen aylık net 380,46 TL ücretle çalıştığı kabul edilerek ücret alacağı hesaplanmıştır. Mahkemece, bilirkişi raporuna itibar edilerek hüküm kurulmuştur.
Davacı, davalıya ait dershanede 625 Sayılı Yasa kapsamında matematik öğretmeni olarak çalışmıştır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 33. maddesi uyarınca “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim – öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez. Birim ek ders ücreti miktarı, resmi okullar için tespit edilen miktardan az olamaz”
Matematik öğretmeni olan davacının kıdemine göre anılan hüküm doğrultusunda dengi, resmi okulda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarları ile resmi okullar için tespit edilen alabileceği ücret ve ek ders ücreti belirlenmeli, belirlenen bu ücret üzerinden hüküm altına alman tazminat vc alacaklar hesaplanmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
9.HD. 2008/2664 E. 2009/16532 K. 11.06.2009

…Davacı, davalı özel öğretim kurumunda 625 Sayılı Yasa kapsamında Türkçe öğretmeni olarak çalışmaktadır. Hüküm altına alman kıdem tazminatı, ücret alacağı ve yıllık ücret alacağı taraflar arasında imzalanan sözleşmedeki ücret üzerinden hesaplanmıştır. Ancak davacı gerçek ücretinin bu ücret üzerinde olduğunu iddia etmiştir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 33. maddesi uyarınca “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim – öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez. Birim ek ders ücreti miktarı, resmi okullar için tespit edilen miktardan az olamaz”
Türkçe öğretmen i olan davacının kıdemine göre anılan hüküm doğrultusunda dengi, resmi okulda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarları ile resmi okullar için tespit edilen alabileceği ücret ve ek ders ücreti belirlenmeli, belirlenen bu ücret üzerinden hüküm altına alınan tazminat ve alacaklar hesaplanmalıdır. Eksik inceleme ile karar verilmesi isabetsizdir.
9.HD. 2007/27783 E. 2008/24862 K. 25.09.2008

…Davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 176. maddesi gereğince 21.03.2006 tarihi öncesi için fark ücret alacağı talep edip edemeyeceği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Anılan Kanun’un 21.03.2006 tarihi öncesi yürürlükte bulunan 176. maddesinde; “Bu kanunun değişik 89. maddesine göre kendilerine ders görevi verilenlere ders saati başına gündüz eğitimi için seksen, gece eğitimi için 90 gösterge rakamının bu kanuna göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.
Bu ücretler;
a) Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik açılan özel sınıf öğretmenlerine
B) Kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları mesleki okullarda ve eğitim merkezlerinde görevli yönetici ve öğretmenlere, cezaevlerinde görevli öğretmenlere , kurs , seminer ve hizmet içi eğitim faaliyetlerinde görevlendirilen öğretmen ve memurlara,
e) Alanlarında master derecesini almış öğretmenlere, %25, alanlarında doktora derecesini almış öğretmenlere ise %40 fazlasıyla ödenir. “ düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayda davacının master derecesini aldığına dair dosya içerisinde herhangi bir bulgu yer almamaktadır. Anılan nedenle fark ücret alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabul edilmesi hatalı olmuştur.
22.HD. 2014/6097 E. 2014/11333 K. 05.05.2014