FESHİN GEÇERSİZLİĞİ DAVASI
BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN YEREL MAHKEMEYE GERİ GÖNDERME KARARININ KESİN OLDUĞU – KESİN OLAN KARARLARIN TEMYİZ İNCELEMESİ YAPILAMAYACAĞI – TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİ GEREĞİ
T.C YARGITAY
9.Hukuk Dairesi
Esas: 2017 / 597
Karar: 2017 / 5190
Karar Tarihi: 27.03.2017
ÖZET: Somut uyuşmazlıkta yerel mahkeme tazminat ve alacaklara esas ücreti belirlemiş ve hesaplayıp hüküm altına almıştır. Hesabın unsuru olan tazminat ve alacaklara esas ücret hatalı ve/veya eksik belirlenmiş ise Bölge Adliye Mahkemesi bu eksiliği kendisi gidermeli, tamamlamalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Bu usul ekonomisinin gereği olduğu gibi ikinci derece yargılama yapmanın da sonucudur. Madde yerel mahkemenin kararının kaldırılmasını ve yeniden görülmesi için dosyanın gönderilmesini, delilerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller değerlendirilmeden karar verilmesine bağlamıştır. Emsal ücret araştırılmamasında delillerin hiç toplanmadığından veya değerlendirilmediğinden söz edilemez. O nedenle Bölge Adliye Mahkemesinin bu yöndeki nitelendirmesi hatalı ise de Bölge Adliye Mahkemelerinin yerel mahkemeye geri gönderme kararı kesin olduğundan ve kesin olan kararların temyiz incelemesi yapılamayacağından, temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
(6100 S. K. m. 353)
Dava ve Karar: Davacı vekili, feshin geçersizliği sonrası işe başlatılmayan davacı işçinin fark kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Yerel mahkemece davanın kabulüne dair kararın süresinde istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davacının iş akdinin feshi tarihindeki gerçek ücretinin; meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı süreler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, TÜİK, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından ve özellikle ilgili meslek odalarından araştırıldıktan sonra karar verilmek üzere mahkemesine iadesine, İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Yasa’nın 353/1-a.6 maddesi hükmü gereğince esası incelemeden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyizi üzerine dosya incelendi. Gereği konuşulup düşünüldü.
6100 sayılı HMK.un 353/a.6 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesinin, yerel mahkeme kararının esasını incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verebilmesi için, Mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması gerekir.
İstinafın amacı ilk derece yargılamasını ve mahkemenin nihai kararlarını denetleyerek tespit edilen hataları ve eksiklikleri maddi vakıa ve hukuki açıdan denetleyerek gidermektir. İstinaf mahkemesi bir hata veya eksiklik olmadığı müddetçe, ilk derece mahkemesinin vakıa tespitleri ve dava malzemesi ile bağlıdır. Eksik delil toplama veya eksik değerlendirme var ise maddi vakıa denetimi kapsamında bunları gidermeli, toplamalı ve karar vermelidir.
Sonuç: Somut uyuşmazlıkta yerel mahkeme tazminat ve alacaklara esas ücreti belirlemiş ve hesaplayıp hüküm altına almıştır. Hesabın unsuru olan tazminat ve alacaklara esas ücret hatalı ve/veya eksik belirlenmiş ise Bölge Adliye Mahkemesi bu eksiliği kendisi gidermeli, tamamlamalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Bu usul ekonomisinin gereği olduğu gibi ikinci derece yargılama yapmanın da sonucudur. Madde yerel mahkemenin kararının kaldırılmasını ve yeniden görülmesi için dosyanın gönderilmesini, delilerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller değerlendirilmeden karar verilmesine bağlamıştır. Emsal ücret araştırılmamasında delillerin hiç toplanmadığından veya değerlendirilmediğinden söz edilemez. O nedenle Bölge Adliye Mahkemesinin bu yöndeki nitelendirmesi hatalı ise de anılan madde uyarınca Bölge Adliye Mahkemelerinin yerel mahkemeye geri gönderme kararı kesin olduğundan ve kesin olan kararların temyiz incelemesi yapılamayacağından, temyiz isteminin açıklanan bu gerekçe ile REDDİNE, 27.03.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.