Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Nasıl Atanır?

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Atanması

Atanma ve ehliyet

MADDE 550- Mirasbırakan, vasiyetnameyle bir veya birden çok vasi­yeti yerine getirme görevlisi atayabilir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisinin, göreve başladığı sırada fiil ehliyetine sahip olması gerekir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisine sulh hâkimi tarafından bu görevi bildirilir; bildirim tarihinden başlayarak onbeş gün içinde kabul edilmediği sulh hâkimine bildirilmezse, görev kabul edilmiş sayılır.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi hizmetinin karşılığında uygun bir ücret iste­yebilir.

Mirasbırakan ölüme bağlı tasarrufunda arzusunun istediği gibi yerine getiril­mesi, mirasın paylaştırılması sırasında meydana gelebilecek olumsuzlukların gide­rilmesi için bir veya birden çok kişiyi vasiyeti yerine getirilmesi görevlisi olarak ata­yabilir. Aksi mirasbırakanca kararlaştırılmadıkça tenfiz memurları işleri ortak yürü­türler.

Vasiyeti yerine getirme görevlisinin işe başladığı zaman fiil ehliyetine sahip olması gerekir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisine sulh hukuk yargıcı tarafından on beş gün içinde görevi bildirilir. Bu süre içinde görevi kabul etmediği yargıca bildirilmezse görevi kabul etmiş sayılır ve hizmetinin karşılığında uygun bir ücret isteyebilir.

Birden çok vasiyeti yerine getirme görevlisi

MADDE 551- Birden çok vasiyeti yerine getirme görevlisinin atanmış olması hâlinde, tasarruftan veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça bunlar görevi birlikte yürütürler.

Bunlardan biri görevi kabul etmez veya edemez ya da herhangi bir sebeple görevi sona ererse, mirasbırakanın tasarrufundan aksi anlaşılmadıkça diğerleri göreve devam eder.

Birden çok vasiyeti yerine getirme görevlisi birlikte hareket etmek üzere atanmış olsa bile acele hâllerde her biri gerekli işlemleri yapabilir.

Vasiyeti yerine getirme görevlileri aksi anlaşılmadıkça görevi birlikte yürütür­ler. Birinin görevi kabul etmemesi veya görevinin sona ermesiyle diğer görevliler görevine devam eder. Görevliler birlikte hareket etmek üzere atanmış olsa bile acele hallerde her biri gereken işlemleri yapabilir. (MY.552) Vasiyeti yerine getirme görevlileri; kalıtın idaresi, mirasbırakanın borçlarının ödenmesi, alacaklarının tahsi­li, muayyen mal vasiyetinin yerine getirilmesi ve mirasın tasfiyesi ile mirasbırakanın arzusu yönünde yasaya uygun taksim yapar.

Vasiyeti yerine getirme görevlisine; yetki verilmiş olması koşuluyla kalıttan bir malı satabilir, ipotek rehin tesis edebilir. İcra takibinde bulunabilir. Kalıttaki bir taşınmazı satabilir. Mirasçıların itiraz etmesi halinde sulh hukuk yargıcından izin almak gerekir.

Şikayet halinde vasiyeti yerine getirme görevlisinin işlerini sulh hukuk yargıcı kontrol eder. Sulh hukuk yargıcına tabi olup, vekalet akdi hakkındaki kurallara göre hesap vermekle sorumludur. İlgililerin zararlarını tazmin etmekle yükümlüdürler.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi’nin Görev ve yetkileri

Genel olarak

MADDE 552- Mirasbırakan, tasarrufunda aksini öngörmüş veya sınırlı bir görev vermiş olmadıkça vasiyeti yerine getirme görevlisi, mirasbırakanın son arzularının yerine getirilmesi için gerekli bütün işlemleri yapmakla görevli ve yetkili­dir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi, özellikle;

1. Göreve başladıktan sonra gecikmeksizin terekedeki malların, hakların ve borçların listesini düzenler. Liste düzenlenirken olanak varsa mirasçılar hazır bu­lundurulur.
2. Terekeyi yönetir ve yönetimin gerektirdiği ölçüde tereke mallarının zilyetli­ğinin kendisine devrini ister.
3. Tereke alacaklarını tahsil eder, borçlarını öder.
4. Vasiyetleri yerine getirir.
5. Terekenin paylaşılması için plân hazırlar.
6. Tereke ile ilgili dava ve takiplerde miras ortaklığını temsil eder. Mirasçılar tarafından açılmış davalardan görevi ile ilgili olanlara müdahil olarak katılır.
7. Açtığı veya aleyhine açılan davalar ile yapılan takipleri mirasçılara bildirir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi görevlileri mirasbırakanın son arzularının yerine getirilmesi için gerekli tüm işleri yapmakla görevli ve yetkilidir. Mirasbırakan, vasiyetnamede aksini öngörebileceği gibi sınırlı bir görev de verebilir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi

*Göreve başladıktan sonra gecikmeksizin kalıttaki malların, hakların ve borç­ların listesini düzenler. Liste düzenlenirken olanak varsa mirasçılar hazır bulundu­rulur.

*Kalıtı yönetir ve yönetimin gerektirdiği ölçüde kalıt mallarının zilyetliğinin kendisine devrini ister.

*Kalıt alacaklarını tahsil eder, borçlarını öder.

*Vasiyetleri yerine getirir.

*Kalıtın paylaşılması için planlar hazırlar.

*Kalıt ile ilgili dava ve takiplerde miras ortaklığını temsil eder. Mirasçılar tara­fından açılmış davalardan görevi ile ilgili olanlara müdahil olarak katılabilir.

*Açtığı veya aleyhine açılan davalar ile yapılan takipleri mirasçılara bildirir.

Tereke malları üzerinde tasarruf

MADDE 553.- Mirasbırakan taahhüt etmiş olmadıkça, terekeye dahil malla­rın, vasiyeti yerine getirme görevlisi tarafından devri veya bunlar üzerinde sınırlı aynî haklar kurulması, sulh hâkiminin yetki vermesine bağlıdır. Hâkim, olanak bu­lunduğu takdirde mirasçıları dinledikten sonra karar verir. Olağan giderleri karşıla­yacak ölçüdeki tasarruflar için yetki almaya gerek yoktur.

Mirasbırakan tarafından taahhüt edilmiş olmaksızın kalıta dahil mallarda ta­sarruf edilmesi söz konusu olursa, kural olarak, vasiyeti yerine getirme görevlisine bu yetki ancak sulh hukuk yargıcı tarafından verildiği takdirde vasiyeti yerine getir­me görevlisi kalıt mallarından tasarruf edebilecektir. Olağan giderleri karşılayacak nitelikteki tasarruflar için yetki almaya gerek yoktur. Yargıç imkan dahilinde mirasçı­ları dinledikten sonra karar verir.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi’nin Görevin sona ermesi

MADDE 554.- Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevi, ölümü veya atan­masını geçersiz kılan bir sebebin varlığı hâlinde kendiliğinden sona erer.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi sulh hâkimine yapacağı bir beyanla göre­vinden ayrılabilir. Görev uygunsuz bir zamanda bırakılamaz.

Vasiyeti yerine getirme görevlisinin görevi, ölümü veya atanmasını geçersiz kılan bir nedenin varlığı halinde kendiliğinden sona erer. Vasiyeti yerine getirme görevlisi görevini kötüye kullanırsa sulh hukuk yargıcı görevinden alabilir. Görev uygunsuz bir zamanda bırakılamaz.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi’nin Denetlenmesi

MADDE 555.- Vasiyeti yerine getirme görevlisi, görevinin yerine getirilme­sinde sulh hâkiminin denetimine tâbidir.

Hâkim, şikâyet üzerine veya re’sen gereken önlemleri alır.

Vasiyeti yerine getirme görevlisinin yetersiz olduğu, görevini kötüye kullandı­ğı veya ağır ihmali tespit edilirse, sulh hâkimi tarafından görevine son verilir. Bu karara karşı tebliğinden başlayarak onbeş gün içinde asliye mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi, görevinin yerine getirilmesinde sulh hukuk yargıcının denetimine tabidir.

Yargıç, şikayet üzerine veya doğrudan doğruya vasiyeti yerine getirme gö­revlisinin yetersiz olduğu, görevini kötüye kullandığı veya ağır ihmalini tespit edilir­se, sulh hukuk yargıcı tarafından görevine son verilir. Ayrıca cezalandırılmaları için adli mercilere suç ihbarında bulunur. Bu karara karşı tebliğinden başlayarak onbeş gün içinde asliye mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine verilen karar kesindir.

Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi’nin Sorumluluğu

MADDE 556.- Vasiyeti yerine getirme görevlisi, görevini yerine getirirken ö-zen göstermekle yükümlüdür; ilgililere karşı bir vekil gibi sorumludur.

Vasiyeti yerine getirme görevlisi, görevini yerine getirirken gereken özeni göstermekle yükümlüdür. İlgililere karşı bir vekil gibi sorumludur.