Hakaret Davası Nasıl Sonuçlanır?
Hakaret Suçu Nedir?
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ikinci kitabında “Kişilere Karşı Suçlar”a dair ikinci kısmın sekizinci bölümünde “Şerefe Karşı Suçlar” başlığı altında, 125 ve devamı maddelerde hakaret suçu düzenlenmiştir.
Şerefe karşı suçlar, kişinin manevi varlığına yönelik saldırıları önlemeye, şeref hakkını korumaya yönelik suçlardır.
Kanunda “somut bir fiil yada olgu isnat eden veya bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi”den söz edilerek failinin herkes olabileceği kabul edilmiştir.
Mağdur, kendisine hakaret edilen kimsedir. Kanunda mağdurdan “kimse”, “kişi” olarak söz edilmiş, suçun yöneltildiği belli ya da belirlenebilir bir kişi olması dışında başka bir özellik yüklenmemiştir.
Hakaret suçu kanunda; Bir kimsenin,
Onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte
– Somut bir fiil veya
– Olgu isnadı veya
– Sövmek…
Biçiminde tanımlanmıştır. İsnat ve sövmek, suçu oluşturan seçimlik hareketlerden her biridir. Bunların mutlaka kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek niteliğe sahip olması gerekir. “Onur, şeref veya saygınlığın rencide olması”, mağdurun başkalarının gözünde küçük düşmesi, onların hakaret ve husumetine, düşmanlığına maruz kalmasıdır.
Hakaret Suçunun Oluşması İçin Neler Gereklidir?
Hakaret suçunun oluşumu için genel kast yeterlidir, özel kast aranmaz. Ayrıca tahkir saiki de gerekmez. Şaka yapma, alay etme saiki ile hareket eden kimsenin eylemi hakaretin objektif unsurlarını taşıyorsa, yinede suç oluşacaktır.
Yargı mercileri ya da idari makamlar nezdinde yazılı veya sözlü başvuru yapılmış, iddia ve savunmada bulunulmuş olunmalıdır.
Fail iddia ve savunmada bulunduğu sırada kişilerle ilgili somut isnat ve olumsuz değerlendirmede bulunmalıdır.
Yapılan isnat ve olumsuz değerlendirmelerin gerçek ve somut vakalara dayanması ve uyuşmazlıkla bağlantılı olması gerekir.
Hakaret Suçunun Ağırlaştırıcı Sebepleri Nelerdir?
Suçun Kamu Görevlisine Karşı Görevinden Dolayı İşlenmesi
Suçun, Dini, Siyasi, Sosyal, Felsefi İnanç, Düşünce ve Kanaatlerini Açıklamasından Değiştirmesinden, Yayılmaya Çalışmasından, Mensup Olduğu Dinin Emir ve Yasaklarına Uygun Davranmasından Dolayı İşlenmesi
Suçun Kişinin Mensup Bulunduğu Dine Göre Kutsal Sayılan Değerlerden Bahisle İşlenmesi
Suçun Alenen İşlenmesi
Hakaret Suçunun Hafifletici Sebepleri Nelerdir?
Haksız Fiil Nedeniyle Hakaret
Karşılıklı Hakaret
Suçun Kasten Yaralamaya Tepki Olarak İşlenmesi
Hakaret suçunda isnadın ispat edilmiş olması halinde faile ceza verilmeyecektir.
Hakaret Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma Nasıl Yapılır?
Suçun soruşturulması ve kovuşturma yapılması kural olarak şikayete bağlıdır. Ancak kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret halinde resen takibat yapılır.
Şikayet hakkı suçun mağduruna aittir. Ancak mağdur şikayet hakkını kullanmadan önce ölürse ikinci dereceye kadar üstsoy (ana, baba, büyükanne, büyükbaba) ve alt soyu (evlat, torun), eş ve kardeşlerin şikayet hakkı vardır. Buna bağlı olarak ölen mağdurun sağlığında yapmış olduğu şikayeti geri alabileceklerini de kabul etmek gerekir.
5237 sayılı yasanın 73. maddeleri uyarınca şikayet süresi altı aydır. Zamanaşımı süresini geçmemek koşuluyla bu süre fiilin ve failin bilinmesi ya da öğrenilmesinden itibaren başlar. Şikayetten vazgeçme halinde dava düşürülür. Ancak vazgeçmeyi kabul etmeyen sanık hakkında etkili değildir. Şikayetten vazgeçmeyi kabul edip etmediği sanığa sorulmalıdır. Açıkça sorulmadığı durumlarda “kabul etmiyorum” dememişse kabul ettiği varsayılmalıdır. Hükmün kesinleşmesinden sonra gerçekleşen vazgeçme cezanın infazına engel olmayacaktır.
Hakaret Suçunun Cezası Ne Kadar? Hakaret Davası Nasıl Sonuçlanır?
TCK’nın 125. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen hakaret suçunu işleyen faile, 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Burada hapis cezasıyla adli para cezası seçimlik cezalardır. Adli para cezasının alt sınırı 5377 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 19. 12. 2006 tarihinden önce işlenen suçlarda TCK’nın 52. maddesi uyarınca 5 gün,147 bu tarihten sonra işlenen suçlarda ise, TCK’nın 61/9. maddesi uyarınca 90 gündür. Mahkeme tarafından hapis cezasının seçildiği durumlarda bu ceza, para cezasına çevrilemez. Ancak, TCK’nın 50. maddesindeki diğer seçenek yaptırımlara çevrilmesi imkânı mevcuttur.
TCK’nın 125. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenen hakaret suçunun işlenmesi halinde, faile verilecek hapis cezası 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Hakaret Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Hakaret davası nda asliye ceza mahkemeleri görevlidir.
Genel yetki kuralı uyarınca davaya bakmak yetkisi suçun işlendiği yer mahkemesine aittir.
