Cinsel Taciz Suçu Nedir? Cinsel Taciz Suçunun Cezası Ne Kadar?
CİNSEL TACİZ
MADDE 105.- (1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına hükmolunur.
(2) Bu fiiller, hiyerarşi, hizmet veya eğitim ve öğretim ilişkisinden ya da aile içi ilişkiden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlendiği takdirde, yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz.
CİNSEL TACİZ SUÇU SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER:
Yasa koyucu, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel davranışlarla gerçekleştirilen “cinsel taciz” fiilini suç olarak düzenlemekle, cinsel özgürlüğün daha geniş bir çerçevede korunmasına olanak sağlamayı amaçlamıştır. Korunmak istenilen hukuksal yarar, cinsel tercih hak ve özgürlüğüdür. Cinsel tacizin, “birey ve bireylerin edep ve iffetlerine yönelik rahatsız edici nitelikte hareketler” olduğu da gözetildiğinde, dolayısıyla mağdurun cinsel taciz fiiliyle zedelenen ahlak temizliği, edep ve iffet duygusunun da korunmak istendiği söylenebilir.
CİNSEL TACİZ SUÇU SUÇUN FAİLİ VE MAĞDURU:
Suçun Faili: Cinsel taciz suçunun faili, herhangi bir kişi olabilir. Maddenin 2. fıkrasında, failin bu suç, hiyerarşi veya hizmet ilişkisinden kaynaklanan nüfuzu kötüye kullanarak ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanarak veya eğitim veya öğretim ilişkisinden kaynaklanan nüfuzu kötüye kullanarak işlemesi bu suçun nitelikli halleri olarak belirlenmiştir. Suçun faili erkek veya kadın olabilir.
Suçun Mağduru: Bu suçun mağduru da erkek veya kadın olabilir. Suç farklı veya aynı cinsteki kişiye karşı işlenebilir. Ancak, mağdurun çocuk (TCK 6/1-b) olması halinde, her türlü cinsel davranış, 103.maddede tanımlanan “çocukların cinsel istismarı” suçunu oluşturur.
CİNSEL TACİZ SUÇU SUÇUN MADDİ UNSURU:
Bu suçun maddi unsuru, cebir, bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz etmektir.
Cinsel taciz, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel davranışlarla gerçekleştirilebilir. Madde gerekçesindeki tanıma göre, “cinsel taciz”, cinsel yönden, ahlak temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız edilmesinden ibarettir. Ancak, 105.maddedeki düzenleniş biçimine göre cinsel tacizin mağdur ve faili karşı cinsten olabileceği gibi aynı cinsten de olabilir.
Cinsel taciz (söz, yazı, resim gibi) icrai herhangi bir davranışla gerçekleştirilebilir. Önemli olan eylemin cinsel amaçlı olarak yapılmasıdır. Birine cinsel ilişiki teklif etmek, cinsel içerikli organını göstermek, kişiyi ısrarla takip ederek cinsel içerikli söz atmak, bu anlamda cinsel taciz suçunu oluşturur. Cinsel taciz oluşturan eylemin mağdurun vücuduna temas etmemesi gerekir. Aksi takdirde, cinsel saldırı veya çocukların cinsel istismarı suçu söz konusu olur. Ayrıca eylem doğrudan mağdura yönelik yapılmalıdır. Mağdurun başkasına yapılan hareketler, cinsel taciz suçunu değil koşulları mevcutsa hakaret suçunu oluşturur. Bu suç, mektupla, telefonla, araya üçüncü bir kişi sokularak da işlenebilir.
CİNSEL TACİZ SUÇU SUÇUN MANEVİ UNSURU:
Bu suç ancak kasten işlenebilir. Fail “cinsel amaçlı” olarak yani cinsel arzularını tatmin gayesi ile hareket etmesi gerekir. Hâkim, somut olayda failin cinsel amaçlı hareket edip etmediğini olayın özelliklerine göre belirleyecektir. Cinsel amaçla hareket edilmediğinin belirlenmesi halinde fail, eylemin niteliğine göre ilgili suç hükümleri (örneğin hakaret, tehdit gibi) uyarınca cezalandırılır.
CİNSEL TACİZ SUÇU SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ:
Maddenin 2.fıkrasında, bu fiillerin, hiyerarşi, hizmet veya eğitim ve öğretim ilişkisinden ya da aile içi ilişkiden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlenmesi cezanın ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli haller olarak belirlenmiştir. Bu durumlarda verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Bu fiil nedeniyle mağdur, işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamayacaktır.
CİNSEL TACİZ SUÇU KOVUŞTURMA, GÖREVLİ MAHKEME, SUÇUN YAPTIRIMI VE DAVA ZAMANAŞIMI:
a) Kovuşturma: Cinsel taciz suçunun temel şeklinin (105/1.fıkra) soruşturulması ve kovuşturulması mağdurun şikâyetine tabidir. Şikâyetin CMK’nun 158. maddesinde gösterilen makamlara yapılması gerekir. Şikâyet süresi fiilin ve failin öğrenildiği tarihten itibaren altı aydır (TCK 73.md.). şikâyetten vazgeçme halinde CMK’nun 223/8.maddesi uyarınca düşme kararı verilir. CMK’nun 253/4.fıkrası uyarınca bu suç uzlaşmaya tabi değildir.
105.maddenin 2.fıkrasında düzenlenen nitelikli hallerin varlığı halinde ise soruşturma ve kovuşturma şikâyete tabi değildir. Bu husus 29.6.2005 tarih ve 5377 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gerekçesinde; “cinsel taciz suçunun nitelikli unsurlarının gerçekleştiği durumlarda, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine bağlı değildir.” denilmek suretiyle vurgulanmıştır.
Görevli Mahkeme: 5235 sayılı Kanunun 10.maddesi uyarınca bu suç dolayısıyla açılan davaya bakma görevi sulh ceza mahkemesine aittir.
Suçun Yaptırımı: Suçun temel şeklinin yaptırımı, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Nitelikli unsurların varlığı halinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Ancak bu fail nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz.
Dava Zamanaşımı: YTCK.nun 66/1-e bendi uyarınca bu suçun dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır.