Cebir Suçu Nedir? Cebir Suçunun Cezası Ne Kadar?
CEBİR
MADDE 108.- (1) Bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için bir kişiye karşı cebir kullanılması halinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunur.
CEBİR SUÇU SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER:
Bu suçta fail, mağduru bir şeyi yapması veya yapmaması ya da bir şeyin yapılmasına müsaade etmesi için onun iradesini baskı altına almakla, bu nedenle mağdura cebir uygulamaktadır. Bu itibarla suçla korunmak istenilen hukuksal yarar, şantaj suçunda olduğu gibi bu suçta da o bireyin karar verme ve hareket özgürlüğünü (irade özgürlüğünü) her türlü saldırıya karşı korumaktır.
CEBİR SUÇU SUÇUN FAİLİ VE MAĞDURU:
Suçun Faili: Bu suçun faili herhangi bir kimse olabilir. Suçun faili kamu görevlisi olup da, görevi gereği elinde bulundurduğu araç ve gereçleri bu suçun işlenmesinde kullanmış ise TCK.nun 266/1.maddesi uyarınca cezası artırılır,
Suçun Mağduru: Bu suçun mağduru açısından herhangi bir özellik aranmadığından herkes bu suçun mağduru olabilir. Suçun mağduru kamu görevlisi olup da, görevini yapmasını engellemek amacıyla cebir kullanılmış ise bu suç değil TCK.nun 265.maddesine uyan “görevi yaptırmamak için direnme” suçu oluşur.
CEBİR SUÇU SUÇUN MADDİ UNSURU:
Bu suçun maddi unsuru, bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için bir kişiye karşı “cebir kullanılması”dır.
Cebir kullanma suçu, aynı zamanda kasten yaralama suçunu oluşturmaktadır. Ancak, kasten yaralama suçundan farklı olarak, bir şeyi yapması veya yapmaması ya da bir şeyin yapılmasına müsaade etmesi için kişiye karşı cebir tatbik edilmektedir. Cebrin tehditten farkı, maddi zorlama biçiminde gerçekleştirilmesidir. Bir kimsenin iteklenmesi, tokatlanması, kolunun bükülmesi, vücuduna tekme atılması, ilaç ve uyuşturucu verilmesi gibi davranışlar cebir suçunun maddi unsurunu oluşturan davranışlardır. Eşyaya yönelik şiddet eylemleri kişiye karşı fiziki güç kullanılması niteliğinde olmadığından cebir sayılmaz.
CEBİR SUÇU SUÇUN MANEVİ UNSURU:
Bu suçun manevi unsuru bakımından genel kast yeterlidir. Ayrıca özel kast aranmaz. Failin amacı önem taşımaz. Bu suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir.
CEBİR SUÇU SUÇA ETKİ EDEN NEDENLER:
Bu suç tanımında kasten yaralama suçuna yapılan yollama verilecek ceza bakımındandır.
CEBİR SUÇU KOVUŞTURMA, GÖREVLİ MAHKEME, SUÇUN YAPTIRIMI VE DAVA ZAMANAŞIMI:
Kovuşturma: Bu suçun soruşturma ve kovuşturması genel hükümlere göre C.Başsavcılığınca re’sen yapılır. Yaralamaya ilişkin uygulanacak hükmün (86/2.md.) şikâyete bağlı olması halinde bile cebir suçu re’sen takip edilecektir.
Görevli Mahkeme: Kasten yaralama suçuna yapılan yollama nedeniyle kasten yaralanmanın derecesine göre hangi mahkeme görevli ise cebir kullanma suçuna bakma görevi de o mahkemeye aittir.
Suçun Yaptırımı: Cebir kullanma suçuyla ilgili olarak öngörülen ceza, kasten yaralama suçundan dolayı verilecek cezanın belli bir oranda artırılmasından ibarettir. Buna göre yaralamanın derecesine göre verilecek olan ceza 108/1.fıkra uyarınca üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunacaktır.
Dava Zamanaşımı: Bu suçun dava zamanaşımı süresi, kasten yaralama suçunun ilgili maddesinde öngörülen cezanın üst sınırı ve 108/1.fıkradaki artırım oranı (66/3.md.) gözetilmek suretiyle belirlenip uygulanacaktır.